Rond 2006 verschenen er berichten over schone kolen. Aan de Eemshaven zou RWE samen met Essent zelfs de schoonste kolencentrale ter wereld gaan bouwen. Nu blijkt dat de provincie Groningen ons een rookgordijn heeft voorgehouden.
Nu kende ik kolencentrales als installaties die per kilowattuur twee keer zoveel van het broeikasgas CO2 uitstoten als een gascentrale, om nog maar te zwijgen van lozingen van kwik en andere stoffen, waar je bij een gascentrale veel minder mee te maken hebt. Nader onderzoek leerde me dat het begrip schoon werd vernauwd tot CO2. Als je dit broeikasgas zou afvangen en in de diepe ondergrond zou opbergen, zou je de schoonste kolencentrale ter wereld hebben. En daarmee had je een exportproduct in handen, bijvoorbeeld naar China dat veel kolencentrales heeft. Daarom wilden politieke partijen als de PvdA en de VVD, maar ook de Natuur- en Milieufederatie Groningen die kolencentrale.
De RWE-centrale kreeg bij het bouwbegin de eis “capture ready” mee, maar wat dit in de praktijk betekende, daarover zwegen de verantwoordelijke politici.
Nu, in 2014, is van die schone beloften niets terechtgekomen. De RWE-centrale met een vermogen van 1600 Megawatt beschikt weliswaar niet over alle vergunningen, maar is technisch gereed.
Vorige week maakten Gedeputeerde Staten (GS) van Groningen voor het eerst duidelijk wat capture ready betekent. RWE heeft bij de bouw van de centrale “technische voorzieningen getroffen om er in de toekomst, eventueel, een CO2- afvanginstallatie aan te kunnen koppelen. Het bedrijf heeft hiervoor ook extra terreinoppervlak beschikbaar. Op dit moment wordt er echter geen CO2- afvanginstallatie gebouwd. ”
Capture ready houdt derhalve in dat een deel van het terrein braak blijft liggen. Alle rapporten over technieken om CO2 af te vangen, kunnen in de papierversnipperaar. Ook zijn de plannen voor opslag van CO2 in bijna lege gasvelden in Noord-Nederland in 2011 gestopt omdat de regering geen “onnodige onrust wilde veroorzaken”. Volgens GS Groningen mag de RWE-centrale ook zonder afvang en opslag van CO2 in bedrijf komen. Over de belofte van de schoonste centrale ter wereld hoor je de bestuurders niet meer.
De energiebedrijven E.ON Benelux en GDF SUEZ Energie Nederland beloofden het CO2 van hun kolencentrales af te vangen en op te slaan op de Noordzee. Dit project heet het Rotterdam Opslag en Afvang Demonstratieproject (ROAD). Het project kost 430 miljoen euro, waarvan regering en EU 330 miljoen subsidie willen geven. De energiebedrijven stelden vorige maand dat het afvangen van CO2 “onder de huidige marktomstandigheden niet rendabel” is zonder nog eens extra 100 miljoen subsidie.
Met de “huidige marktomstandigheden” doelen de energiebedrijven op de CO2-marktprijs. Deze prijs is volgens GS Groningen “vele malen lager dan de afgelopen jaren werd verwacht”. En daarom mag de kolencentrale aan de Eemshaven jaarlijks ongehinderd 8 miljoen ton het broeikasgas CO2 uitstoten. Klimaatbeleid is voor de partijen van GS (VVD, PvdA, CU en D’66) even wat minder van belang, ook al beweren ze het tegendeel.