Auteur: Remi van Beekum

Woon je in of vlakbij het aardbevingengebied dan kun je nu eenvoudig met je smartphone aardbevingen meten. Dat is een grote stap in het beschikbaar maken van onafhankelijke data over de bevingen. De app is sinds een paar dagen gratis te downloaden voor Android en iOS. De sensoren van de telefoon doen de rest op momenten dat de telefoon stil ligt. Meer informatie is te lezen op bevingmeter.org.

Onze oosterburen gebruiken voor een deel Gronings gas. De problemen die we in Groningen hebben zijn ze echter niet ontgaan. Herman Damveld, onderzoeker en publicist over kernenergie, gaswinning en CO2-opslag bij co2ntramine werd geïnterviewd door Greenpeace Duitsland. In het interview onder meer hoe een aardbeving voelt, wat de problemen zijn met schade aan veel woningen en gebouwen, hoe de Nederlandse regering reageert en de duurzame alternatieven voor gas. Lees “Groningse aardbevingsproblematiek ook in Duitsland nieuws” verder

Afgelopen vrijdag belde Kamerlid René Leegte van de VVD na afloop van het werkbezoek van de vaste Kamercommissie van Economische Zaken aan Groningen vanuit de trein met een hoger geplaatste VVD’er. Hij besprak in dat gesprek de tactiek van het kabinet om de gaswinning hoog te houden en de Groningers verder te pappen. Via zijn woordvoerder maakte Leegte inmiddels excuses voor het telefoongesprek, waarmee we de bevestiging hebben dat het gesprek heeft plaatsgevonden. De afgelopen dagen was de verontwaardiging natuurlijk groot en op tal van plekken wordt het opstappen van Leegte geëist. Een terechte eis, maar dit gaat natuurlijk helemaal niet om René Leegte. Hij is slechts een door de VVD vooruit geschoven stroman. Veel interessanter is de persoon aan de andere kant van de lijn.

We weten niet wie er aan de andere kant van de lijn was, maar het laat zich raden dat het een VVD-prominent was waarmee de partijlijn moest worden afgestemd. Misschien Henk Kamp of wellicht zelfs Mark Rutte. René’s opdracht is namelijk duidelijk: zeggen dat de aardbevingsproblematiek heel erg is, dat we er alles aan doen wat we kunnen, en dat we eerst verder onderzoek moeten afwachten. En de rest van de dag de journalisten ontlopen, zodat ze geen moeilijke vragen kunnen stellen.

Onderzoeken en uitstellen
Die aanpak: ernst benadrukken, onderzoeken doen, uitstellen, kraan open houden, hebben we de afgelopen jaren steeds gezien. Tientallen onderzoeken naar de aardbevingen zijn gestart. Een aantal daarvan liepen uit, en dus werd het voorlopig gasbesluit uitgesteld. Toen dat er eindelijk kwam, was er nieuwe informatie en werd vervolgonderzoek ingesteld voor het definitieve gasbesluit in 2014. De NAM kreeg een klein jaar voor het onderzoek. De VVD-minister vindt het blijkbaar prima dat de slager zijn eigen vlees keurt. Maar het onderzoek was wederom niet op tijd af. De minister had nu tegen de NAM kunnen zeggen “zorg maar dat het af komt, want de kraan gaat nu preventief op 75% tot jullie dat onderzoek af hebben”, maar de minister koos wederom voor het uitstellen van het gasbesluit. In december 2014 draaide de NAM de kraan nog even vol open om de maximale hoeveelheid voor dat jaar te halen. En direct volgden twee aardbevingen in Woudbloem en Loppersum. Maar dat was volgens Kamp ‘toeval’ en kon niet statistisch onderbouwd aan de gasproductie in december worden toegeschreven.

Al die rapporten en commissies en onderzoeken zijn bedoeld om vast te stellen wat we al weten: aardgaswinning veroorzaakt aardbevingen. Win je meer gas, dan krijg je meer én heftiger bevingen. Het enige dat we niet precies weten is hoeveel meer. En dus weten we ook niet precies hoeveel minder gas we moeten winnen om een veilige situatie te verkrijgen.

€ 3 miljard
Elke overheid die het beste met haar burgers voor heeft zou in die situatie preventief de kraan een flink stuk lager draaien. Gewoon het zekere voor het onzekere. 30 miljard kuub in plaats van 40 miljard bijvoorbeeld. En dan ondertussen die onderzoeken doen en daarna nog wat tweaken met de productie. Dat kost nu ongeveer 3 miljard euro op de Rijksbegroting. Dat geld zijn we overigens niet kwijt, het gas kan immers op een later stadium alsnog gewonnen worden. De meeste Groningers pleiten niet voor vermindering van de gaswinning, maar voor een vertraging van de gaswinning; een essentieel verschil.

De regering die Nederland uit de crisis haalt
Maar deze regering wil graag de boeken in gaan als de regering die Nederland uit de crisis heeft gehaald. De economische helden van de VVD die de crisis wel even aanpakken, samen met de arbeiders van de PvdA die extra banen creëren. Dan komt een tegenvaller van 3 miljard per jaar niet zo goed uit. Want dat betekent nieuwe bezuinigingen. En dat met de verkiezingen in het zicht.

Dus kozen de VVD en de PvdA ervoor om uit te stellen tot na de verkiezingen. Laat het volgende kabinet de rommel maar opruimen. De strategie is simpel. Zeg dat de aardbevingen erg zijn, geef een millimeter toe zodat de boertjes in Groningen even koest zijn, stel onderzoeken in, vertraag de onderzoeken, herhaal deze stappen tot de verkiezingen.

In Groningen hadden we dit spelletje al geruime tijd door. Maar dankzij René Leegte hebben we nu bewijs dat het zo werkt. Deze regering is vergeten waarom ze bestaan. Ze zijn vergeten dat ze er zijn voor en namens ons, de burgers. Het middel, de begroting, werd een doel. Dat mensen in hun kapotte huizen leven in angst doet er even niet toe, als de boekhouding maar klopt. Tot straks die flinke beving komt en dat verzorgingstehuis of die school wél instort.

Economie als doel
Voor deze regering is dit een puur economisch vraagstuk. Vandaar ook dat het ministerie van Economische Zaken dit afhandelt. Want als ze ‘veiligheid’ van de Groningers zo belangrijk vinden, waar is dan onze minister van veiligheid? Ivo Opstelten is nog niet gezien in Groningen. Net als de ministers van volksgezondheid, milieu en wonen.

Sinds het uitgelekte rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid weten we dat ‘de veiligheid van burgers vanwege het risico van geïnduceerde aardbevingen niet zijn meegewogen bij de besluitvorming over de Groninger gaswinning.’ Een veilige leefomgeving is een grondrecht. Een grondrecht dat dus willens en wetens met voeten wordt getreden. Je zou verwachten dat de minister-president zich er mee zou bemoeien. De grondrechten van zijn volk staan immers onder druk. Maar Rutte hebben we ook nog niet gezien.

VVD en PvdA
Regeringspartijen VVD en PvdA weten heel goed dat ze het risico lopen op gewonden en doden. En zelfs als die er niet komen hebben we het over duizenden beschadigde woningen en mensen in angst. Ze gebruiken een vernuftige tactiek om ons zand in de ogen te strooien en te vertragen. Natuurlijk is de positie van Kamp als minister onhoudbaar. Met zoveel moedwillig en gestructureerd frustreren, vertragen en het in gevaar brengen van mensen hoort zo iemand in een beklaagdenbankje, niet in een regeringszetel. Maar laten we ook de rest van de VVD en PvdA niet vergeten. Die tuimelen inmiddels in paniek over elkaar. Jan Vos van de PvdA zet ineens de deur op een kier om de gaswinning wat te verlagen. De afgelopen 2 jaar hebben ze dat steeds geblokkeerd, maar vlak voor de provinciale verkiezingen zijn ze bang dat Moorlag te veel zetels kwijt raakt en is er ineens ruimte. En Gedeputeerde Mark Boumans (VVD) probeert de schrijver van een kritisch geluid belachelijk te maken en zet vervolgens de partijlijn door.

Op 18 maart zijn er provinciale verkiezingen. De VVD en PvdA hebben de Groningers jarenlang leeggezogen en moedwillig en bewust aan grote risico’s blootgesteld. En dat doen ze vandaag nog steeds. Onze provincie is niet meer dan een winningsgewest met wat mopperende boertjes voor deze partijen. Het is tijd hoog tijd dat de Groningers de VVD en de PvdA op 18 maart genadeloos terugpakken.