Kernenergie, kernafval en energie, feiten en ethiek
Herman Damveld
Volgens het regeerakkoord zorgt het nieuwe kabinet “voor veilige, permanente opslag van kernafval.” Ook zet het “kabinet de benodigde stappen voor de bouw van twee nieuwe kerncentrales,” en reserveert daarvoor “5 miljard euro.”[i]
De regering geeft niet aan op welke manier gezorgd moet worden voor de opslag van kernafval. Hiervoor moet immers een veilige opslagperiode van een miljoen jaar gegarandeerd zijn.[ii] [iii] In Nederland staat de opslag van kernafval in de Noord-Nederlandse zoutkoepels nog steeds op het programma. De ervaringen met buitenlandse zoutkoepels zijn echter negatief. Daarom is het aan de nieuwe regering om eerst aan te tonen dat opslag in Nederlandse zoutkoepels echt veilig is, voordat besloten kan worden tot de bouw van nieuwe kerncentrales.
Negatieve ervaringen Duitsland, Denemarken, USA
Bij de Duitse zoutkoepels in Asse en Morsleben lekken vaten met kernafval en kost het de belastingbetaler 5 miljard euro om de vaten in Asse weer op te graven en 2,4 miljard euro om de opslagmijn in Morsleben af te dichten.[iv] Op 28 september 2020 heeft de Duitse overheid na 40 jaar onderzoek (kosten 1,6 miljard euro) de zoutkoepel Gorleben ongeschikt verklaard.[v] [vi] In Denemarken werden indertijd zes zoutkoepels onderzocht voor de opslag van kernafval. Ze bleken allemaal ongeschikt. Het Deense parlement bepaalde vervolgens in mei 1985 geen kerncentrales te zullen bouwen.[vii]
Ook de Verenigde Staten was aanvankelijk voor opslag in zout, blijkens plannen uit 1957.[viii] Hoewel er in de staten Texas, Louisiana en Alabama verschillende zoutkoepels liggen, werden die buiten beschouwing gelaten en koos men voor zoutlagen. Proefboringen op verschillende plekken leverden ongunstige resultaten op.[ix] Daarop werd besloten geen afval van kerncentrales in zout op te slaan. Wel mag in een zoutlaag bij Carlsbad in New Mexico, WIPP (Waste Isolation Pilot Plant), een deel van het radioactieve afval van de kernwapenproductie opgeslagen worden.[x] Het gaat hier om een militair project met de nodige geheimhouding.[xi] [xii]
De Nederlandse zoutkoepels
De regering wil al vanaf 1976 opslag van kernafval in de noordelijke zoutkoepels realiseren (Ternaard in Friesland; Pieterburen en Onstwedde in de provincie Groningen; Schoonloo, Gasselte-Drouwen, Hooghalen en Anloo in Drenthe).[xiii] [xiv] [xv] Het is aan de regering om aan te tonen dat definitieve opslag in deze zoutkoepels echt veilig is.
Meer onderwerpen
Bij kernenergie zijn veel meer onderwerpen van belang. Enkele voorbeelden. Welke feiten zijn van belang als het om (kern)energie gaat en wie bepaalt of iets een feit is? Hoe verliep de ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl in 1986? Kan zoiets ook hier gebeuren? Waarom is kernenergie niet CO2-vrij?
In dit rapport van 375 bladzijden bespreek ik deze en vele andere thema’s rond (kern)energie. Dit alles met een uitgebreide literatuurlijst om het voor een ieder mogelijk te maken om de juistheid van de door mij gebruikte gegevens na te gaan.
Voor het voorwoord en de samenvatting klik hier
Voor het hele document klik hier
[i] https://www.kabinetsformatie2021.nl/documenten/publicaties/2021/12/15/coalitieakkoord-omzien-naar-elkaar-vooruitkijken-naar-de-toekomst, 15 december 2021.
[ii] https://www.bmu.de/themen/atomenergie-strahlenschutz/endlagerprojekte/standortauswahlverfahren-endlager/das-standortauswahlgesetz, 25 augustus 2020.
[iii] https://www.bfe.admin.ch/bfe/de/home/versorgung/kernenergie/radioaktive-abfaelle.html, 10 november 2020.
[iv] https://www.bmu.de/fileadmin/Daten_BMU/Download_PDF/Nukleare_Sicherheit/abfallentsorgung_kosten_finanzierung_bf.pdf, 12 augustus 2015.
[v] https://www.wiwo.de/politik/deutschland/aus-fuer-gorleben-endlager-suche-ohne-ende/26225632.html, 28 september 2020.
[vi] https://www.bge.de/de/endlagersuche/bergwerk-gorleben/
[vii] Atomwirtschaft, juni 1986, p 310.
[viii] http://www.wipp.energy.gov/fctshts/Chronology.pdf, 5 februari 2007.
[ix] Voor een gedetailleerde bespreking van de geschiedenis van de plannen voor opslag van kernafval in de Verenigde Staten verwijzen we naar: 1. Ronnie Lipschutz, “Radioactive Waste: Politics, Technology and Risk”, Cambrigde USA, 1980; 2. Roger E. Kasperson, “Social Issues in Radioactive Waste Management: The National Experience”, in: Roger E. Kasperson (ed), Equity Issues in Radioactive Waste Management, Oelgeschlager,Gunn & Hain Publishers, Cambridge, Massachusetts, 1983, hoofdstuk 2.
[x] Luther. J. Carter, Waste Management; Current Controversies over the Waste Isolation Pilot Plant; in: Environment, Vol. 31, no. 7, september 1989, p 5, 40 en 41.
[xi] http://www.cardnm.org/nonkarstfrm_a.html.
[xii] https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0306312720986609, 1 juni 2021.
[xiii] https://www.covra.nl/nl/downloads/cora/, rapport CORA (Commissie Opberging Radioactief Afval, 1995-2001).
[xiv] http://www.kernenergieinnederland.nl/files/19760618-brief.pdf, 18 Juni 1976.
[xv] https://radioactiefafval.nl/kernafval-in-zout/, 7- Jaren tachtig: Commissie Opberging te Land (OPLA), Onderzoek naar de geologische opberging van radioactief afval in Nederland. Eindrapport Aanvullend onderzoek van Fase 1 (1A), (1993).
