De CEO van Essent heeft in maart aangegeven dat het rendement van de kolencentrale in aanbouw niet meer economisch is. Netbeheerder Tennet waarschuwt voor een energieoverschot. Het lijkt er daarom sterk op dat de kolencentrale van RWE/ Essent flinke verliezen gaat opleveren.
Stelling 1: De kolencentrale die nu in aanbouw is bij de Eemshaven geeft dure stroom. Peter Terium, CEO van energiebedrijf Essent, zei op 28 maart 2011: “Het rendement is niet meer economisch op dit moment.”
Stelling 2: Nederland bouwt meer elektriciteitscentrales dan nodig voor eigen gebruik. Dit betekent volgens netbeheerder Tennet “dat Nederland op termijn een exporteur van elektriciteit wordt of dat veel productieeenheden niet in bedrijf zullen zijn.”
Conclusie: als de kolencentrale aan de Eemshaven afgebouwd wordt en in bedrijf komt, levert die dure stroom en is het dus waarschijnlijk dat er geen afnemers van die stroom zijn. De centrale zal verlies opleveren. Ook in het buitenland zal men die dure stroom niet willen. Daarom kan Essent/RWE nu beter stoppen met de centrale om toekomstig verlies te voorkomen en het al geïnvesteerde bedrag van 2,6 miljard euro afschrijven.
Tennet: Nederland op termijn een exporteur van elektriciteit
Nederland bouwt meer elektriciteitscentrales dan nodig voor eigen gebruik. Volgens netbeheerder Tennet is er een “groeiend exportpotentieel voor Nederlandse elektriciteitsmarkt” (1). Ook zonder een nieuwe kerncentrale in Borssele en de drie kolencentrales die nu in aanbouw zijn bij de Eemshaven en de Maasvlakte gaat het licht niet uit.
“Het elektrisch vermogen van de centrales die nu in Nederland is bedrijf zijn is 26.000 Megawatt (MW)”, stelt Stefan Wesselink, persvoorlichter van Tennet: “In het Rapport Monitoring Leveringszekerheid 2010-2026, geven we de groei van het operationeel vermogen weer. Deze stijgt tot 2018 naar 41.100 MW. Een stijging dus van 14.000 MW, ofwel een groei met ruim 50 procent ten opzichte van het huidige productievermogen.”(2)
Het Rapport Monitoring Leveringszekerheid verscheen kort voor de Raad van State een streep haalde door een deel van de bouwvergunning voor de kolencentrale die RWE aan de Eemshaven bouwt met een vermogen van 1560 MW. Zonder deze centrale neemt het operationeel vermogen dus toe met 12.440 MW.
Deze ontwikkelingen betekenen een ommekeer in de elektriciteitsvoorziening van Nederland. Jarenlang produceerde Nederland minder stroom dan nodig voor het binnenlands gebruik. Begin deze eeuw hebben glastuinders “massaal geïnvesteerd in warmtekrachtvermogen” dat gegroeid is van “enkele honderden naar ruim 3300 MW ultimo 2009. Dit is bijna 13% van het totaal opgesteld vermogen in Nederland”, staat in het Kwaliteits- en Capaciteitsplan 2010 – 2016 van Tennet: “De inbedrijfname van drie nieuwe centrales door Delta, Electrabel en Maasstroom in 2009 vormden de eerste uitbreidingen uit een serie van grote eenheden die voor de komende jaren gepland staan”.
Volgens Tennet is er vanaf 2009 een “vermogenssurplus” en is Nederland op elektriciteitsgebied zelfvoorzienend. In de loop van 2010 is voor 1400 MW nieuw productievermogen gereedgekomen. Dit jaar “is er sprake van een toename van nieuw grootschalig productievermogen ter grootte van 1500 MW. Daarna wordt in de periode vanaf 2012 tot 2014 circa 7000 MW gerealiseerd en tot 2018 zijn er plannen voor in totaal ruim 14.000 MW aan nieuwe productie,” stelt Tennet. (3,4) Het gaat hier om de nieuwbouw van kolen- en gascentrales: “Een tweede kerncentrale bij Borssele zit niet in de plannen”, stelt Wesselink (5). Hiertegenover staat de plannen van de producenten om tot 2018 bijna 2300 MW buiten gebruik te nemen.
Over windenergie geeft Tennet aan dat er in 2010 circa 2200 MW windvermogen was. In de periode 2011-2018 neemt windenergie toe naar 4700 MW, licht Wesselink toe (6).
Er zijn in 2018 meer centrales beschikbaar dan nodig voor de binnenlandse vraag. Wat als een deel van de nieuwbouwplannen niet wordt uitgevoerd? Tennet heeft dat uitgerekend. Daarbij houdt Tennet er rekening mee dat alleen gaat om de centrales in bedrijf komen die nu bijna af of in aanbouw zijn. Daarbij gaat het om 8500 MW, zodat “er in 2018 nog een zeer grote mate van leveringszekerheid wordt gerealiseerd met een vermogenssurplus voor Nederland van bijna 7000 MW”, stelt Tennet (7).
Zonder genoemde RWE/Essent Eemscentrale gaat het om 5500 MW. Als we veronderstellen dat zowel de twee kolencentrales die nu in aanbouw zijn op de Maasvlakte (E.On: 1050 MW en Electrabel: 800 MW ) (8) niet in bedrijf komen, dan is er in 2018 een overschot van 3600 MW. En als de geplande tweede kerncentrale bij Borssele van 1600 MW kort na 2018 in bedrijf zou komen, wordt het overschot nog groter.
Dit betekent volgens Tennet “dat Nederland op termijn een exporteur van elektriciteit wordt of dat veel productieeenheden niet in bedrijf zullen zijn.” (9)
Essent: Het rendement is niet meer economisch op dit moment
Peter Terium, CEO van energiebedrijf Essent, antwoordde op 28 maart 2011 op de vraag: Met de kennis van nu zou u die centrale (de kolencentrale aan de Eemshaven, hd) niet bouwen?: “‘Nee, dat zou ik niet doen. Maar dat heeft niet met de milieuargumenten te maken. We hebben ten opzichte van drie jaar geleden te maken met een stuk lagere stroomprijs en een stuk hogere kolenprijs. Het rendement is niet meer economisch op dit moment.” (10)
Terium gaat er vanuit dat de kolencentrale aan de Eemshaven, waarvoor nu 2,6 miljard euro in is geïnvesteerd, een nieuwe vergunning zal krijgen en in de tweede helft van 2013 in bedrijf zal komen (11).
Dure kolencentrale Eemshaven gaat verlies opleveren
Gegeven de overcapaciteit is het dus heel goed mogelijk dat die dure Eemshavencentrale dan de stroom niet kwijt kan.
Bronnen:
1. Groeiend exportpotentieel voor Nederlandse elektriciteitsmarkt”, persbericht Tennet, 11 augustus 2011; http://www.tennet.org/tennet/nieuws/rapport_monitoring_leveringszekerheid_2010_2026.aspx.
2. Email Stefan Wesselink aan Herman Damveld, 25-8-2011 12:16.
3. http://www.tennet.org/images/0403-35%20KCD%20man.samenvatting_100714def_tcm41-19221.pdf, 15 juli 2010; http://www.tennet.org/tennet/publicaties/technische_publicaties/kwaliteit_capaciteitsplan/50_Capaciteitsplan_2010-2016.aspx, 15 juli 2010.
4. http://www.tennet.org/tennet/nieuws/rapport_monitoring_leveringszekerheid_2010_2026.aspx, 11 augustus 2011; http://www.tennet.org/images/099%20Rapport_Monitoring_Leveringszekerheid_2010-2026_FINAL_tcm41-20212.PDF.
5. Email Stefan Wesselink aan Herman Damveld, 25-8-2011 12:16.
6. Email Stefan Wesselink aan Herman Damveld, 25-8-2011 12:16.
7. http://www.tennet.org/tennet/nieuws/rapport_monitoring_leveringszekerheid_2010_2026.aspx, 11 augustus 2011; http://www.tennet.org/images/099%20Rapport_Monitoring_Leveringszekerheid_2010-2026_FINAL_tcm41-20212.PDF, p 8.
8. http://www.tennet.org/images/0403-35%20KCD%20man.samenvatting_100714def_tcm41-19221.pdf, 15 juli 2010, p 5.
9. http://www.tennet.org/images/0403-35%20KCD%20man.samenvatting_100714def_tcm41-19221.pdf, 15 juli 2010, p 8.
10. http://www.depers.nl/economie/556782/Van-kolen-is-de-lol-wel-af.html, 28 maart 2011.
11. http://www.energiebusiness.nl/2011/08/peter-terium-ceo-essent-kolencentrale-is-in-2e-helft-van-2013-in-bedrijf/, 30 augustus 2011
Lees ook: CO2-afvang en opslag maakt kolencentrale nog duurder
Economisch lijkt het mij ook een moeilijk verhaal worden om de kolengestookte centrale van Essent/RWE rendabel te maken, zeker als de subsidie op kolen/fossiele brandstof en CO2 emissierechten die door de overheid worden gesubsidieerd een keer gaat stoppen. Een level playing field is het nog bij lange na niet.